Gesubsidieerde rechtsbijstand (mediation en advocaat op toevoeging) is een tegemoetkoming in de kosten van een mediator of advocaat voor mensen met een lager inkomen. De tegemoetkoming komt voort uit de wet op de rechtsbijstand. Deze tegemoetkoming wordt toegekend op basis van de huidige situatie maar herberekend op basis van de situatie na de (echt)scheiding. De Raad van de Rechtsbijstand beoordeelt in de nieuwe situatie of de reeds toegekende tegemoetkoming volledig of deels terugbetaald dient te worden.
Hoe werkt gesubsidieerde rechtsbijstand?
Je kunt voordat je aan je scheidingstraject start een verzoek doen via je mediator of advocaat (mits deze ingeschreven staat in het register van de Raad voor Rechtsbijstand). Op basis van je inkomen wordt er bepaald of je wel of niet in aanmerking komt voor de toevoeging. Je hebt geen recht meer op gesubsidieerde rechtsbijstand als het verzamelinkomen (cijfers 2019) hoger is dan €26.900 (voor alleenstaanden) of €38.000 (voor gehuwden, samenwonenden of eenoudergezin met minderjarig kind).
Je scheidingstraject wordt doorlopen samen met je mediator of advocaat en aan het einde van het traject wordt er bekeken of er een resultaat is behaald. Met andere woorden: heeft het traject je financieel iets opgeleverd. Op basis van een resultaatbeoordeling bepaalt de Raad voor Rechtsbijstand of de ontvangen toevoeging geheel of gedeeltelijk wordt ingetrokken. Het kan dus zijn dat je aan het einde van het traject te horen krijgt dat je een gedeelte of alles dient terug te betalen.
Geen vervelende (financiële) verrassingen achteraf…
Er ontstaat vaker onduidelijkheid over regelingen. Vooraf is de situatie niet altijd zo overzichtelijk dat je kunt beoordelen of je recht hebt op gesubsidieerde rechtsbijstand. Bovendien wordt er achteraf ook gekeken naar zaken die na de afwikkeling heel anders kunnen zijn dan voorafgaand. Denk bijvoorbeeld aan vermogen wat verkregen is door de verkoop van de (gezamenlijke) woning.
Spreek je verwachtingen over het afgesproken tarief en bijbehorende dienstverlening uit en te controleer het voordat je hiermee akkoord gaat. Het is in ieders belang dat je van elkaar weet wat je van elkaar kan en mag verwachten, zodat je geen vervelende financiële verrassing te wachten staat.
Casus:
Onderstaand voorbeeld geeft een beeld van een situatie waarin het vermogen slechts met een klein bedrag wordt overschreden, dit kleine bedrag heeft grote gevolgen.
Partner 1 en partner 2 hebben besloten hun relatie beëindigen en te scheiden.
Hun gezamenlijk vermogen bestaat uit een woning gekocht voor €200.000,-, hierop rust eveneens een hypothecaire lening van €200.000,-. De woning wordt voor €230.000,- verkocht. Daarnaast beschikken zij nog over €500,- aan spaargeld wat verdeeld moet worden. Op basis van hun inkomens komen ze in aanmerking voor mediation op toevoeging.
De verdeling ziet er als volgt uit:
Na afronding van de echtscheiding vindt er een resultaatbeoordeling plaats. Hieruit blijkt dat partner 1 en partner 2 een vermogen hebben dat gelijk of hoger is dan de resultaatgrens. Partner 1 en partner 2 ontvangen nu een brief van de Raad voor Rechtsbijstand waarin wordt aangekondigd dat de toevoeging wordt ingetrokken vanwege het resultaat. Hierdoor moeten de kosten voor de mediation alsnog zelf worden betaald. De woning is immers verkocht en het spaargeld is verdeeld. Het vermogen is nu hoger dan €15.180,- (heffingsvrij vermogen, cijfers 2019) per persoon. Let op: ook als je het geldbedrag nog niet hebt ontvangen maar er wel recht op hebt, telt deze dit mee in de resultaatbeoordeling. Je hebt dan namelijk een vordering op dat geldbedrag.
Belangrijke feiten op een rij:
- Je hebt geen recht op gesubsidieerde rechtsbijstand of mediation als het vermogen (zoals spaargeld of een tweede huis) in box 3 in het peiljaar hoger is dan het zogenoemde heffingsvrije vermogen.
- Je hebt geen recht meer op gesubsidieerde rechtsbijstand als het verzamelinkomen (cijfers 2019) hoger is dan €26.900 (voor alleenstaanden) of €38.000 (voor gehuwden, samenwonenden of eenoudergezin met minderjarig kind).
- Bij de beoordeling van de aanvraag om een bijdrage in de kosten, gaat de Raad voor Rechtsbijstand uit van het inkomen en vermogen van twee jaar vóór het huidige jaar (peiljaar).
- Met betrekking tot de hoogte van een tegemoetkoming geldt: Hoe hoger je inkomen, hoe meer eigen bijdrage jezelf betaalt.
Wil je alles weten over gesubsidieerde rechtsbijstand kijk dan op de website.
Samenwerken
Samen sta je sterk! Als echtscheiding specialist werk ik vaak samen met collega’s, want samen weet je meer en ervaringen uit voorgaande situaties kunnen je helpen nu betere adviezen te geven. Dit artikel komt voort uit een samenwerking met Erik Stuurwold (Splitting).