Er is een aantal belastingzaken waar je goed op dient te letten wanneer je gaat scheiden. In het meest gunstige geval maak je tijdens je relatie al afspraken over de financiën. Wanneer je gaat scheiden heb je namelijk genoeg aan je hoofd.
Gezamenlijke financiële en fiscale afspraken hebben gevolgen voor beide partners
Een veelvoorkomend probleem bij echtscheiding is dat wanneer je uit elkaar gaat pas duidelijk wordt of jullie de financiële en fiscale situatie goed hebben geregeld samen. Deze afspraken hebben namelijk consequenties voor jullie beiden. De Belastingdienst blijkt vaak een vergeten deelnemer in het echtscheidingsproces: In minder dan 50% van de gevallen worden er dergelijke financiële en fiscale afspraken gemaakt tussen getrouwde partners.
Onverwachte kostenposten en inkomsten bij scheiding
Een nieuwe situatie betekent een nieuwe rekensom. Zo krijgen veel mensen maandelijks een deel van de hypotheekrente terug. Daarnaast vergeten mensen vaak dat ze na de scheiding partneralimentatie gaan betalen of deze ontvangen. Ook wordt het recht op toeslagen over het hoofd gezien.
Echtscheiding verandert recht op toeslagen
Wanneer je gaat scheiden, is het daarom zaak om deze nieuwe situatie zo snel mogelijk door te geven aan de Belastingdienst. Het komt te vaak voor dat mensen niet weten dat ze recht hebben op bijvoorbeeld meer kindgebonden budget. Het gebeurt zelfs te vaak voor dat mensen tijdens hun relatie niet door hebben op welke toeslagen ze recht hebben. Check daarom of je recht hebt op toeslagen in je huidige en nieuwe situatie. Je kunt nieuwe toeslagen aanvragen zodra je geen toeslagpartner meer bent met je ex-partner.
Om terugbetaling of het mislopen van inkomsten te voorkomen is het verstandig om wijzigingen in de voorlopige aanslag en toeslagen direct door te geven. Je doet dit door je voorlopige aanslag bij de Belastingdienst aan te passen, voor toeslagen geef je je veranderde situatie door via Mijn toeslagen.
Overzicht en inzicht in financiële situatie blijkt cruciaal
De financiële en fiscale gevolgen blijken voor veel stellen moeilijk te overzien. Sommige stellen blijven bij elkaar omdat ze denken dat ze het zich financieel niet kunnen veroorloven om uit elkaar te gaan. Weten waar je aan toe bent, voordat je gaat samenwonen of trouwen, en anders voordat je gaat scheiden, geeft rust en ruimte. Jij hebt immers al genoeg te verwerken en regelen.
Hypotheekrenteaftrek
De meeste fouten in belastingaangiften worden gemaakt over de gezamenlijke woning. Zo leggen sommige stellen geen zaken vast over de verdeling van de hypotheekrenteaftrek van hun gezamenlijke koophuis. De hypotheekrenteaftrek is bovendien foutgevoelig qua belastingaangifte. Wie de hypotheekrente mag aftrekken en welk bedrag hangt af van meerdere aspecten. Factoren als van wie de woning is en op wiens naam de hypotheek staat, wie in het huis blijft wonen en welke gemaakte afspraken er zijn, bepalen het verloop.
Partneralimentatie en het aftrektarief
Partneralimentatie is een geval apart in de belastingaangifte. Wanneer je alimentatie betaalt, kun je deze aftrekken bij de belastingaangifte. Wanneer je alimentatie ontvangt, betaal je belasting over het bedrag.
Per 2020 wordt de fiscale aftrekbaarheid van de partneralimentatie stapsgewijs verlaagd, waardoor deze alimentatie is veel gevallen moet worden herberekend en verlaagd. De afbouw van het aftrektarief van de betaalde partneralimentatie heeft daarmee gevolgen voor de alimentatiebetaler en de -ontvanger. De betaler krijgt minder geld terug van de belasting, de ontvanger krijgt een lager bedrag van zijn of haar partner.
In 2022 geldt een aftrektarief van 40%, in 2023 wordt dat percentage verder terug gebracht naar 37,05%. Wanneer je partneralimentatie ontvangt (al dan niet in de vorm van een afkoopsom), dien je dit in je aangifte inkomstenbelasting op te geven als inkomen. Belangrijk om op te letten als betaler is dat je bij een lager bedrag terug krijgen van de belasting, de rechter kunt vragen om het bedrag te veranderen. Ik informeer je hier graag over.
Samen of apart belastingaangifte doen
In het jaar waarin je als partners uit elkaar gaat, kun je ervoor kiezen over dat gehele jaar nog als fiscaal partners belastingaangifte te doen. Zo kun je voor een laatste keer jullie inkomsten en aftrekposten voordelig verdelen (zolang het totaal uitkomt op 100%). Let er op dat de keuze om als fiscaal partners aangifte te doen en de aftrekposten- en vermogensverdeling van invloed kunnen zijn op de hoogte van de toeslagen en andere inkomensafhankelijke regelingen. Wanneer je ervoor kiest de aangifte afzonderlijk van elkaar te doen, kun je de bezittingen, inkomsten en aftrekposten niet verdelen. Je hebt in dat geval wel de gegevens van je ex-partner nodig over het deel van het jaar dat jullie nog wel samen en dus fiscaal partners waren.
Afspraken maken en vastleggen in echtscheidingsconvenant
Het is raadzaam om de financiële afspraken die je maakt tijdens jullie scheiding vast te leggen, bijvoorbeeld in een echtscheidingsconvenant. Sta stil bij de gevolgen van deze afspraken voor je belastingen en toeslagen. Zoals de hypotheekrenteaftrek, het pensioen en partneralimentatie.
Op zoek naar financieel advies bij scheiding?
Heb je hulp nodig om de financiële consequenties van jullie scheiding in kaart te brengen? Ik help je graag met financieel advies en een schets van jullie persoonlijke situatie.